Batxi 2: Biologia. HIESaren historia latza

SIDA, la epidemia del siglo XX

Batxi 2: Biologia. Birusen irudiak.

Beha itzazu birusen irudi hauek. Saia zaitez birusak identifikatzen, gutxienez esan zein motatakoa diren. Klikatu irudietan handiago ikusteko.

Batxi 2. Biologia. Bakterioen irudiak.

Hona hemen bakterioen hainbat irudi. Sailka itzazu itxuraren eta gram tindaketaren arabera. Klikatu irudietan handiago ikusteko.

Batxi 2: Biologia. Mikroorganismoen abetiak.

Bakterioak eta birusak bereizteko hona hemen bi abesti. Abestien hitzak aditu, klasean eman ditugun gauzak kantatzen baitituzte. Ea gustatzen zaizkizuen. Klikatu estekatan.

Soy esa bacteria que vive en tu intestino

Los Virus; Piratas de la célula

DBH 4: Biologia. Transkripzioa eta itzulpena

DNA kopiatzea izango da gure lana. Lehenengo bideotxoan hiru DNA zati erakutsiko dizkizuegu eta bakoitzaren osagarria idatzi beharko duzue. Lehenengo zatia erraza da, bigarrena ere bai, hirugarrena luzeagoa, beraz zailtxoagoa.

Bigarren bideo honetan DNAren osagarria izango den mRNA sekuentzia bilatu beharko duzue.









Hemen aurkezten dizkizuegu mRNAren bi zati (bideo bakoitzean bat). Saia zaitezte kode genetikoa erabiliz aminoazidoen katea osatzen.

1. bideoa








2. bideoa

Batxi 2: Biologia. Immunologia eta mikrobiologiaren inguruko ikerketa txikiak

1. Euskaraz txertoa esaten bazaio ere gazteleraz "vacuna" du izena. Txertoaren jatorriari egiten dio erreferentzia. Nor izan zen lehen txertoaren egilea? Zergatik deitzen zaio vacuna? Erantzun itzazu galderak istorioa kontatuz.

2. HeLa zelulak mundu guztian erabiltzen diren zelula berezi batzuk dira. Zergatik dute HeLa zelula izena? Konta ezazu atzean dagoen istorioa.

3. Nor da Tasha Sturm? Zer erakutsi/demostratu zuen? konta ezazu istorioa.

4. Zer da Rhizobium? Konta ezazu zer egiten duen eta zergatik den garrantzitsua.

5. Zer esan nahi zuen jatorrian "virus" hitzak? Aurkitu zen lehenengo birusari zor dio izendapen hori. Zein zen lehenengo birus hori eta zergatik hartu zen hain kontutan?

6. Zer da Balmis espedizioa? Konta ezazu noiz egin zen eta zein zen helburua.

Tribuaren berbak: Euskara eta zientzia.

 Hemen duzue Tribuaren berbak saioan euskara eta zientziaren arteko harremana aztertzen duen programa. Klikatu argazkian:

Ondoren gelan hausnarketatxo bat egingo dugu eta horretarako galdera hauek erantzungo ditugu:

1) Zer esan zuen Adolfo Suarezek 1976an? Zein da zure iritzia honen inguruan?

2) Askotan entzun behar izan dugu D ereduan euskara arloak orduak kentzen dizkiola matematikari. Baina bideoan diotenez elebitasunak kalte ala on egiten die gainerako arloei?

3) Hona hemen bertsoa egiteko Galtxagorriri jarritako lau oinak: bertsolari, kantari, ugari, adi. Ea gai zareten errobotak baino bertso hobea egiteko.

4) Deskribatu NAO errobota. Etorkizunean horrelakoak ohikoak izango direla uste duzue?

5) Zer da IXA taldea?

6) Pisia eta Kimia liburuetako definizio bana duzue hemen. Ea asmatzen duzuen zein kontzeptu azaltzen ari diren:  

a) Igi guztietan iru gauza egoten dira; bidarloa, yoerea eta arintzea.

b) Kizi guztiak bitariko txatalak daukiez: txatalok Kizigunak, emea, (+ ikurragaz iragarten dana) eta Kizi-azalak, tximista-arra, (- ikurragaz iragarten dana).

7) Zeintzuk dira zientziaren hizkuntzak?

8) Zer da Lirainosaurus Astibiae? Zer da Wolframa?

9) Euskal Zientzia Fikziorik ba al dago?

10) Zein da Elhuyar fundazioaren helburua? Zein komunikazio formaturekin egiten du lan?

DBH 4: Biologia. Down sindromearen inguruko bideoa. Ur handitan

ETBko Ur handitan saioko "21. kromosoma, XXI. mendean" kapitulua duzue ikusgai. Genetika aztertu dugun honetan gure artean dugun ohiko sindrome bat izanik aberasgarria da horrelako saioak ikustea.

Klikatu argazkian.

Gora Saint Patrick's Day!

 

Batxi 2/DBH 4: Biologia. Giza genoma

Giza Genomaren inguruko bideoa duzue hemen. Genoma dezifratzeak etorkizunean ekar ditzakeen aukerak aztetzen ditu. Klikatu argazkian. 

Batxi 2: Biologia. Zelularen inguruko galderak erantzuten dituen bideoa

Centro de Biologia Molecurar Severo Ochoa (CBMSO) elkartean egindako bideo interesgarria, zelularen inguruko galderak erantzuten baititu. Klikatu argazkian.

DBH 4: Biologia. Mendelen legeen inguruko bideoa

Hona hemen Gregor Mendelen lanari buruzko bideo bat. Urte batzuk baditu, baina interesgarria da Genetikaren gaiari hasiera emateko. Klikatu argazkian.